Nghề Cơ - Điện luôn đòi hỏi sức khỏe, sự dẻo dai.
Bình đẳng về giới là cụm từ được nhắc đến nhiều trong xã hội hiện đại. Mục đích của bình đẳng giới là đề cao sự tôn trọng, nhu cầu an toàn, thụ hưởng, khẳng định vị thế trong xã hội. Bình đẳng giới không chỉ dành riêng và thiên vị cho phái yếu như nhiều người lầm tưởng. Sự bình đẳng đòi hỏi cho hai giới, bao gồm cả nam và nữ. Tuy nhiên, tại sao một số công việc lại chỉ tập trung phần đa phái mạnh mà thiếu vắng hoặc gần như không có nữ giới tham gia?
Sức khỏe là món quà của Thượng đế ưu ái dành tặng nam giới. Ngay từ thưở sơ khai của loài người, khi mà chế độ mẫu hệ vẫn còn tồn tại thì yếu tố sức khỏe của nam giới đã được thể hiện. Trong thời kỳ này, mặc dù nữ có vai trò tạo ra và chi phối về mặt vật chất nhưng thành quả có được chủ yếu nhờ vào việc hái lượm. Trong khi đó, các chất dinh dưỡng như protein, lipit chỉ có sau những đêm dài nam giới săn bắt thú rừng.
Trong xã hội ngày nay, sự cạnh tranh của cuộc sống thường nhật khiến nữ giới, vì yếu tố sức khỏe nên thường giải quyết các công việc thông qua công cụ trực giác, cảm xúc và ngôn ngữ. Thay vì lời nói, phái mạnh có xu hướng giải quyết các tranh chấp thông qua các hành động biểu thị sức mạnh (bao gồm cả lý trí lẫn cơ bắp).
Không ngẫu nhiêu mà cổ nhân có câu “Có sức khỏe là có tất cả”. Một người mệt mỏi, yếu đuối sẽ khó lòng đạt được sự minh mẫn về mặt trí tuệ. Vì bẩm sinh đã mang trong mình sự dẻo dai và bền bỉ hơn nữ giới nên tự bản năng nam giới có chỉ số IQ thường cao hơn nữ. Điều này cũng đã được các nhà khoa học trên thế giới chứng minh. Giáo sư Richard Lynn đã chỉ ra rằng, nam giới có chỉ số IQ cao hơn 5 lần nữ giới, với điểm số IQ cao hơn 130 thì nam nhiều gấp 3 lần so với nữ, chỉ số IQ cao hơn 145 thì nam nhiều gấp 5,5 lần so với nữ giới.
Nghề kỹ thuật luôn đòi hỏi khả năng suy luận để giải quyết công việc một cách mạch lạc | Galaxy M&E.
Không vô tình mà giới tinh hoa trong lĩnh vực nghiên cứu, ứng dụng các môn khoa học tự nhiên lại thu hút nam nhiều hơn nữ. Nguyên nhân của việc này xuất phát từ chính khả năng tư duy logic của nam giới thường cao hơn nữ giới.
Nghề Cơ - Điện xuất hiện và phát triển dựa trên các thành quả của lĩnh vực nghiên cứu khoa học tự nhiên. Đặc tính vốn có của nghề Cơ - Điện đòi hỏi khả năng vận dụng linh hoạt các kiến thức chuyên môn. Cho dù với bất cứ ai khi làm Cơ - Điện, tư duy logic là yếu tố tiềm tàng bắt buộc phải có trước khi bước chân vào nghề. Không chỉ dựa vào khả năng ứng biến linh hoạt, nghề Cơ - Điện cũng đòi hỏi mọi thao tác phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn, kỹ thuật.
Nghề Cơ - Điện không có chỗ cho những cảm xúc bộc phát, không ưu ái cho những con người thiên về tư duy cảm tính. Nghề cơ điện đòi hỏi sự tuân thủ dựa trên những hiểu biết sâu sắc về mặt chuyên môn, khả năng sắp đặt, tư duy phối hợp, sử dụng nhuần nhuyễn các chỉ số định lượng. Vì những thuộc tính của nghề Cơ - Điện trái ngược với bản năng vốn có của nữ giới (Tư duy cảm tính, dễ bị ngoại cảnh chi phối, thích sự mềm dẻo và hòa đồng với thế giới xung quanh), cho nên Cơ - Điện là nghề ưa “mạnh” hơn “yếu”.
Sự cố về điện luôn bất ngờ xảy ra và cần xử lý khẩn cấp | Galaxy M&E.
Mặc dù ngày nay, khả năng làm việc nhóm, kết nối cộng đồng luôn được đề cao nhưng trong những hoàn cảnh nhất định, khả năng làm việc độc lập vẫn được xem là trọng số quyết định sự thành bại của một công việc.
Điều nay được minh chứng rõ nét qua nghề Cơ - Điện. Trong các công trình cơ điện, một công việc không thể có quá nhiều người cùng tham gia. Một ví dụ thể hiện điều này: Khi các trạm biến áp gặp sự cố, công nhân kỹ thuật bắt buộc phải nhanh chóng khắc phục để đảm bảo cung cấp điện năng cho sản xuất. Trong điều kiện thời gian gấp rút, việc huy động nhiều người là bất khả thi, công nhân kỹ thuật không có cách nào khác ngoài phát huy khả năng độc lập tác chiến, sử dụng kiến thức, bản lĩnh nghề nghiệp nhằm xử lý sự cố một cánh nhanh chóng, đảm bảo hệ thống điện vận hành trở lại một cách an toàn và ổn định.
Do nữ giới vốn thường bị chi phối bởi yếu tố cảm xúc cho nên khả năng làm việc độc lập thường kém hơn so với nam giới. Trong hoàn cảnh chịu sức ép từ nhiều bên cộng thêm yếu tố về chuyên môn, sức khỏe, những tình huống đòi hỏi và buộc phải xử lý độc lập, nghề Cơ - Điện sẽ khó lòng tin tưởng mà giao cho nữ.
Nghề Cơ - Điện đòi hỏi sức khỏe, tư duy logic, sự quyết đoán và dám xông pha khi cần thiết.
Với các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực xây dựng, hầm lò, cơ điện,…thật khó để nhà tuyển dụng cảm thấy hài lòng với các ứng viên nữ. Do điều kiện lao động khắc nghiệt, luôn ẩn chứa yếu tố nguy hiểm đe dọa đến sức khỏe và tính mạng, nam giới thường là lựa chọn ưu tiên thay vì nữ giới. Sự lựa chọn xuất phát từ khả năng ứng biến tình huống, hành động nhanh nhạy, sự bền bỉ dèo dai để vượt qua tình huống nguy cấp.
Ngoài những vấn đề trên, thời gian làm việc cũng là yếu tố nữ giới khó lòng đáp ứng. Với các dự án xây dựng cao ốc, việc thâu đêm suốt sáng là điều bắt buộc không chỉ với đội xây dựng mà cả kỹ sư cơ điện. Mỗi đêm đổ trần, bơm bê tông là mỗi đêm cánh thợ xây, thợ điện cùng nhau “hẹn hò”. Chỉ cần chậm rải dây một tầng nào đó, mấy anh thợ xây sẽ có cơ hội khoan thai dưỡng sức, ca hát ngắm nhìn cát sỏi xi măng.
Do sự nặng nhọc và vất vả vốn có của nghề mà nữ giới thường vắng bóng nơi công trường. Ông Đỗ Đăng Bình - Tổng Giám đốc Công ty CP Cơ Điện Galaxy tâm sự: “Không vô tình mà tại các dự án thi công cơ điện, những bóng hồng trở thành ánh lửa thiêu đốt cánh thợ khô cằn tựa cát đá, cứng nhắc chỉ biết bật và tắt như cái cầu dao”.
Cho dù sự khắc nghiệt trong công việc của nam giới đã và vẫn tiếp diễn, nhưng những hội thảo đòi hỏi bình đẳng giới cho cánh mày râu gần như không diễn ra. Tại Diễn đàn Kinh tế thế giới năm 2015, nhân ngày Quốc tế Phụ nữ, nữ diễn viên người Anh, bà Emma Watson đã kêu gọi: “Hôm nay, chúng tôi phát động chiến dịch HeForShe. Chúng tôi muốn kết thúc sự bất bình đẳng giới và để làm điều này, chúng tôi cần tất cả mọi người tham gia“.
Tiếng nói đấu tranh vì quyền lợi của phụ nữ vẫn đang cất lên. Xã hội vẫn và sẽ luôn phát triển văn minh hơn. Trí tuệ nhân tạo, robots sẽ thay thế những công việc nặng nhọc nguy hiểm. Khi nào khoa học đạt đến trình độ chỉ cần tưởng tượng và lồng ghép các yếu tố cảm xúc, robot nhận lệnh thực hiện thi công một cách hoàn hảo các công trình cơ điện, hầm lò, xây dựng…lúc đó nam giới sẽ bớt đối mặt với nguy hiểm. Khả năng mềm dẻo, tư duy ngôn ngữ thay cho hành động của nữ giới khi đó sẽ có cơ hội phát huy một cách triệt để. Trước khi viễn cảnh tươi đẹp trở thành hiện thực, cần và phải có những bộ óc có khả năng tư duy logic, đủ sức mạnh, sự dẻo dai, dám dấn thân nơi nguy hiểm để tạo ra những cỗ máy làm các công việc nặng nhọc thay cho con người.
Bài viết này nhằm mục đích kỷ niệm 19 năm Liên Hợp quốc lấy ngày 19/11 hằng năm làm Ngày Quốc tế Nam giới.
BBT Galaxy M&E